Sürücü Bölümlenirken GPT ve MBR Arasındaki Fark Nedir ?

Windows işletim sisteminizi herhangi bir sürücüye yazdırıp format USB’si oluşturmaya kalktığınızda MBR ve GPT diye bir ibare göreceksiniz. Bu 2 seçimden yanlış olanı seçerseniz format atarken “windows bu diske yüklenemez seçilen disk gpt bölümü stilinde” gibi benzer hatalarla karşılaşırsınız. Peki bu GPT nedir nerelerde kullanılır bunları biliyor musunuz? Sizlere format USB’si hazırlarken kolayca seçim yapabilmeniz adına MBR nedir, GPT nedir sorularına yanıt vereceğim.

Bir bilgisayar oluşturuyorsanız, işletim sisteminizi nasıl yüklemek istediğiniz sorulabilir – MBR veya GPT?

Bir MBR ve GPT bölümü arasındaki farklar oldukça basittir. Ancak, her bölüm tablosu türü hakkında ve birini diğerine tercih etmeniz gerektiğinde daha net bir sonuç elde etmenize yardımcı olacak birçok arka plan bilgisi vardır. Bu makalede, bir bölümün ne olduğuna, bir MBR ve GPT bölümü arasındaki farka, bir bölüm türünden diğerine yükseltmeniz gerekip gerekmediğine ve daha fazlasına değineceğim.

MBR ve GPT’nin Görevi Nedir ?

Bir sürücüyü kullanmak için bölümlere ayırmaktayız. MBR (Ana Önyükleme Kaydı) ve GPT (GUID Bölüm Tablosu), yaptığımız bölümlemeleri sürücüye kaydetmektedir. Kaydettiği bilgiler ise bölümlerin nereden başlayıp nerede bittiğidir. Bu sayede işletim sistemleri diskin kaça ayrıldığını ve ne kadar oranda ayrıldığını kolay bir şekilde idrak eder. Eğer bunu idrak edemezse işletim sisteminin hangi bölümde olduğunu bulamaz. Önyükleme diskini bulamazsa şayet çıkmazlara girer. Bu yüzden herhangi bir bölümleme işlemi yapıldığı zaman GPT veya MBR seçilir.

Bölüm Nedir?

Bölüm, sabit disk sürücüsünün (HDD) veya katı hal sürücüsünün (SSD) sanal bölümüdür. Her bölüm boyut olarak değişebilir ve genellikle farklı bir işleve hizmet eder.

Örneğin, Windows’ta genellikle küçük bir kurtarma bölümü ve etiketli büyük bir dosya sistemi bölümü vardır. Bölüm, çoğu insanın aşina olduğu şeydir, çünkü genellikle programlarınızı yüklediğiniz ve çeşitli dosyalarınızı sakladığınız yerdir. C:

Linux’ta, genellikle bellek yönetimine yardımcı olan bir kök bölüm (), takas için bir bölüm ve büyük bölüm vardır. Bölüm, programlarınızın çoğunu yüklediğiniz ve dosyaları depoladığınız Windows’taki bölüme benzer. //home/homeC:

Bilgisayarınızı bir mağazadan satın aldıysanız ve işletim sistemi zaten yüklüyse, üretici bölümlerle zaten ilgilendi. Aynı HDD veya SDD’den çift önyüklemeli Windows ve Linux gibi bir şey yapmak istemiyorsanız, onlar için endişelenmenize gerek yoktur.

İşletim sistemini kendiniz yüklüyor olsanız bile, çoğu zaman yükleyici varsayılan bölümleri ve bölüm boyutlarını önerir. Yine, genellikle herhangi bir ayarlama yapmanıza gerek yoktur. Artık bir bölümün ne olduğuna dair üst düzey bir genel bakışa sahip olduğunuz için, MBR ve GPT bölümleri arasındaki farklara dalabiliriz.

MBR ve GPT Bölümlerine Genel Bakış

Bir sürücünün tek tek bölümlere bölünebilmesi için önce belirli bir bölüm şemasını veya tablosunu kullanacak şekilde yapılandırılması gerekir. Bölüm tablosu, işletim sistemine sürücüdeki bölümlerin ve verilerin nasıl düzenlendiğini bildirir. Örneğin, yukarıdaki ekran görüntüleri sürücüdeki bölüm tablolarını gösterir ve her bir bölüm dikdörtgen bir blok olarak gösterilir.

İki ana bölüm tablosu türü vardır: MBR ve GPT. MBR, Ana Önyükleme Kaydı anlamına gelir ve sürücünün başında bölümlerin nasıl düzenlendiği hakkında bilgi içeren biraz ayrılmış alandır. MBR ayrıca işletim sistemini başlatmak için kod içerir ve bazen Önyükleme Yükleyicisi olarak adlandırılır.

GPT, GUID Bölümleme Tablosu’nun kısaltmasıdır ve MBR’nin yerini yavaş yavaş alan daha yeni bir standarttır. Bir MBR bölüm tablosunun aksine, GPT tüm bölümlerin nasıl düzenlendiği ve işletim sisteminin sürücü boyunca nasıl önyüklenebildiği hakkındaki verileri depolar. Bu şekilde, bir bölüm silinir veya bozulursa, bazı verileri önyüklemek ve kurtarmak hala mümkündür. Bilgisayarınızı son beş yıl içinde satın aldıysanız, eski MBR tabloları yerine GPT bölüm tablolarını kullanıyor olması çok olasıdır.

MBR ve GPT Bölümleri Arasındaki Farklar

MBR ve GPT bölümleri arasında bir dizi fark vardır, ancak buradaki ana bölümlerden bazılarını ele alacağız.

İlk olarak, MBR bölüm tablolarının maksimum kapasitesi sadece yaklaşık 2 terabayttır. MBR ile 2 terabayttan büyük bir sürücü kullanabilirsiniz, ancak sürücünün yalnızca ilk 2 terabaytı kullanılabilir. Sürücüdeki depolama alanının geri kalanı boşa harcanacaktır. Buna karşılık, GPT bölüm tabloları maksimum 9,7 zetabayt kapasite sunar. 1 zetabayt yaklaşık 1 milyar terabayttır, bu nedenle yakın zamanda yer tükenmesi olası değildir.

Daha sonra, MBR bölüm tabloları en fazla 4 ayrı bölüme sahip olabilir. Ancak, bu bölümlerden biri 23 ek bölüme ayrılabilen bir bölüm olan genişletilmiş bir bölüm olarak yapılandırılabilir. Yani bir MBR bölüm tablosunun sahip olabileceği mutlak maksimum bölüm sayısı 26 bölümdür. GPT bölüm tabloları, çoğu gerçek dünya uygulaması için fazlasıyla yeterli olan 128’e kadar ayrı bölüme izin verir.

MBR daha eski olduğundan, gpt daha yeni UEFI sistemlerinde bulunurken, genellikle eski Legacy BIOS sistemleriyle eşleştirilir. Bu, GPT yetişmeye başlasa da, MBR bölümlerinin daha iyi yazılım ve donanım uyumluluğuna sahip olduğu anlamına gelir. Makalenin ilerleyen kısımlarında hem Legacy BIOS hem de UEFI’ye kısaca göz atacağız.

MBR’den GPT’ye Yükseltmeli misiniz?

Sürücülerinizden biri şu anda bir MBR bölüm tablosu kullanıyorsa, kendinize daha yeni GPT standardına yükseltmeniz gerekip gerekmediğini soruyor olabilirsiniz. Kısacası, muhtemelen hayır. Denildiği gibi, eğer bozuk değilse, tamir etme.

Sürücünün MBR sektörünü mahvetmek çok kolaydır, bu da tekrar önyüklemeyi imkansız hale getirir. Ardından, Windows veya Linux ile bir kurtarma USB sürücüsü oluşturmanız ve MBR’yi onarmaya çalışmanız veya sürücüyü tamamen silmeniz ve işletim sistemini yeniden yüklemeniz gerekir. Tecrübelerime dayanarak söylüyorum, baş ağrısına değmez.

Bununla birlikte, MBR’den GPT’ye yükseltmeyi düşünebileceğiniz bazı durumlar vardır. Örneğin, sürücünüzü 2 terabayttan büyük bir sürücüye yükseltmek isteyebilirsiniz veya 26’dan fazla bölüme ihtiyacınız olabilir. Bu gibi durumlarda bile, donanımınızın bir GPT bölüm tablosunu ve UEFI BIOS’u bile destekleyebileceğinden emin olmanız gerekir.

Araştırmayı yaptıysanız, GPT’ye atlamak istediğinizden emin olun, sürücünüzün ve tüm önemli verilerin bir yedeğiniz olduğundan emin olun. En kötü senaryo, her şeyi yeniden yüklemek ve sıfırdan başlamak zorunda kalmadan geri dönebileceksiniz.

BIOS’a Genel Bakış

Bios’tan daha önce birkaç kez bahsetmiştim. Bu makalenin kapsamı dışında olsa da, MBR ve GPT bölümleri arasındaki son ana farklardan birini anlamak için temel bir BIOS anlayışı gereklidir. BIOS, Temel Giriş/Çıkış Sistemi anlamına gelir ve bilgisayarın anakartındaki bir yongada depolanan ve ilk açtığınızda çalışan yazılımdır.

BIOS klavye, fare ve diğer donanımları yapılandırma, sistem saatini ayarlama, belleği sına gibi şeyler yapar. Daha sonra bir sürücü arar ve önyükleme yükleyicisini MBR veya GPT bölüm tablosu olan sürücüye yükler. Genellikle bilgisayarınızı ilk açtığınızda, bilgisayarınızdan veya anakartın üreticisinden bir logo görürsünüz.

Genellikle logonun altında bilgisayarın BIOS’larını yapılandırmak için hangi tuşa basılacağını söyleyen bir mesaj vardır. Bu anahtar genellikle Sil, Kaç veya F2’dir, ancak üreticiye göre değişir. Daha önce de belirtildiği gibi, iki ana BIOS türü vardır – Eski BIOS ve UEFI BIOS:

Eski BIOS daha eskidir ve tamamen klavye odaklıdır. Genellikle kullanıcı arabirimi açısından basittirler ve siyah veya mavi bir ölüm ekranı arka plan rengine sahiptirler.

UEFI, Birleşik Genişletilebilir Ürün Yazılımı Arabirimi anlamına gelir ve daha yeni bir BIOS türü olarak düşünülebilir. UEFI genellikle fan hızını, sıcaklığını ve CPU saat hızlarını göstermek için grafikler içerir ve bazen fare veya izleme dörtgeni ile kontrol edilebilir.

MBR ve GPT BIOS

MBR eski bir standart olduğundan, Eski BIOS sistemleriyle eşleştirilir (ve Eski BIOS yalnızca MBR bölümü olan sürücülere erişebilir). Legacy BIOS desteği daha iyi olduğu için bu mutlaka kötü bir şey değildir.

Ancak yine, MBR bölümlerinin en belirgin sınırlamalarından biri, yalnızca 2 terabayt’a kadar olan sürücüleri işleyebilmesidir.Yeni GPT standardı UEFI BIOS sistemleri ile eşleştirilmiştir. Hem GPT hem de UEFI BIOS desteği MBR/Legacy BIOS kadar büyük olmasa da, zemin kazanıyor.

Daha fazla üretici UEFI BIOS’a geçiyor, bu da sürücülerin daha yeni GPT formatını kullanmasını gerektiriyor. Ancak GPT formatlı sürücüler için gereksinim, çok daha yüksek bir kapasite ve 128 bölüme kadar avantajla birlikte gelir.

Kapanış

MBR ve GPT bölümleri arasındaki farkı anlamak biraz soğan soymak gibi olsa da, umarım anladınız.

Tek istediğiniz MBR ve GPT bölümleri arasındaki farklar için hızlı bir başvuruysa, işte kullanışlı bir tablo:

Ve lütfen, genç halim gibi olmayın – bölümlerinizle uğraşmadan önce bir yedeğiniz olduğundan emin olun. Aslında, iki yedek yapmak daha iyidir.